Jus in de benen - over wielertaal

Het wielerseizoen is weer geopend, met De Omloop. Laten we hopen en bidden dat het een schoon seizoen wordt. Met sappig Vlaams of Noord-Nederlands wielrenkoeterwaals.

Wielertermen

Zaterdag tijdens De Omloop gehoord:

'Van Avemaat weert zich als een duivel in een wijwatervat' (prachtig!)
'Alles bevindt zich weer op een zakdoek'  

Op deze site  veel wieleruitdrukkingen en de verklaring. Hieronder wat voorbeelden.

• opgebaard over de meet komen nadat je je het snot voor de ogen hebt gereden
• met je hol open zitten
• mongolenwaaier
• in de boter trappen
• jus (in de benen)
• een patat krijgen
• verdapperen

Een Pype Tobacco

not me!

In de Navorscher van 1851 staat een stukje dat mij als pijproker wel aanspreekt.
Het is een taal van 162 jaar geleden die lastig is te lezen, maar met enige inspanning lukt het wel alles te lezen en te begrijpen.

Vrije vertaling:

De tabaksbladeren worden opgerold en gedroogd tot poeder.

Het pijpje is van zilver of van klei gebakken, een vinger lang met aan de top een kop (bakje) zo groot als een halve hazelnoot. In deze pijpekop doen zij het tabakspoeder. En steken de pijp aan met een heet kooltje of een kaars. Aan de andere kant van de pijp zuig je der rook in je lijf en mond. Als je vol rook zit, dan blaas je die weer uit door je neusgaten. Dat doe je zo lang tot het vuur in de pijp is uitgebrand. Je kunt het zo vaak doen als je wilt. Je wenst elkaar toe: een Pijp Tabak.

Een paar opvallende zaken in de schrijfwijze:

-zelfstandige naamwoorden worden vaak met een hoofdletter geschreven (Pypken, Neusgaten), maar vaak ook niet (poeder, cole, roock)

- de lange ij is steeds een y-grec

- ui is uy

- en is ende

- voorvoegsel -ge is -ghe (ghebacken, ghemaakt, uytghebrant)

- de -z is meestal een -s (silveren, haselnote, suyghen, soo)

Zoek de fouten

Ik las zojuist onderstaande column van iemand die zich ergert aan taalfouten.
Dan sta ik op scherp: dan wil ik de controleur controleren op het eigen taalgebruik .

Ik zag minstens 3 taalfouten. Jij ook? Welke? Reageer a.u.b.

Hier de column:

14 februari 2013
Dat ik van taal houd, is wel gebleken uit mijn vorige column. Wat u echter nog niet wist, is dat ik niet de enige ben van het gezin: met een zus die net als ik Communicatie- en Informatiewetenschappen studeert en een moeder die feilloos alle fouten uit een tekst haalt, kan wel gezegd worden dat het in de familie zit. Alle binnenkomende brieven, folders, tijdschriften en kranten worden aan een grondige taal- en spelfoutencontrole onderworpen in huize Remeijsen. Een weekje bij paps en mams thuis resulteert dan ook vaak in discussies over taal en wedstrijdjes ‘wie ziet als eerste de fout’. Vandaag gun ik u een kijkje in het leven van een stelletje taalfreaks bij elkaar.

Zo komt op maandag mijn moeder - op zoek naar lekkere koekjes - een fout tegen op de site van Milka. De koekjes zijn volgens Milka namelijk ‘omhult’ met een zachte laag Milka chocolade. ‘Omhult’ dus, in plaats van ‘omhuld’. Toch jammer.. Op dinsdag is de folder van de Intratuin aan de beurt: de zin ‘Tegen inlevering van deze bon ontvang je een gratis pretzel bij je soep voor maar €2.95’ wordt er meteen uitgepikt door mams. Tuurlijk, we snappen allemaal dat het soepje €2.95 kost en dus niet de pretzel - die is natuurlijk gratis - maar de formulering had wel iets beter gekund.

Ook een bezoekje aan de stad donderdags gaat niet voorbij zonder even snel een fotootje te maken van een taalfout. Zo stond ik in Breda bij de Zara in de rij om mijn aankopen af te gaan rekenen toen mijn oog viel op het A4’tje naast de kassa. ‘De eurocenten ronden we af op de vijf of tiental’ stond er. Het meisje achter de kassa keek niet zo blij toen ik dit tegen mijn broer zei, waarop hij antwoordde: ‘drie keer raden wie dat tekstje geschreven heeft.’ Een week later was de Zara in Tilburg aan de beurt, waar ik tot mijn verbazing precies hetzelfde A4’tje naast de kassa zag hangen. Blijkbaar heeft dus niet het meisje achter de kassa, maar iemand op het hoofdkantoor van de Zara niet op zitten letten. Wat mij dan weer tegenvalt, is dat alle medewerkers van de Zara het tekstje zonder na te denken uitprinten en ophangen. Want laten we eerlijk zijn, dat het niet iedereen opvalt dat er een weglatingsstreepje mist, is begrijpelijk, maar ‘de vijf of tiental’ klinkt toch echt redelijk krom. De vraag is echter: wat moet het dan wel zijn? Ten eerste natuurlijk dat weglatingsstreepje; ‘vijf- of tiental’. Verder zou een meervoudsvorm hier wat mij betreft een stuk beter op zijn plaats zijn. ‘De eurocenten ronden we af op vijf- of tientallen’ dus.

Ook op vrijdag tijdens een avondje bankhangen voor de tv gaat de taalradar niet uit in huize Remeijsen. Deze keer was het de beurt aan de Albert Heijn reclame, die deze week hele goedkope ‘appelen’ in de bonus had. Maar wacht eens even, appelen? Dat klinkt wel een beetje vreemd, dachten mijn zus en ik tegelijkertijd hardop. Waarom niet gewoon appels? Appelen is dan wel niet fout - het schijnt alleen deftiger te zijn - maar appels klinkt toch een stuk toegankelijker, niet?

Om de week af te sluiten, ontdekte ik zaterdags terwijl ik broodjes stond te verkopen bij de bakker nog een mooie kromme zin in een van de foldertjes op de toonbank: ‘In Prokorn Vezelfit zitten maar liefst 40% meer vezels in dan in standaard volkorenbrood’ stond er. Dat er veel in zo’n brood zit is wel duidelijk, maar die tweede ‘in’ is toch iets teveel van het goede dacht ik zo.

Inmiddels is er al weer een nieuwe week aangebroken en staan de eerste foto’s van taalfoutjes die mijn moeder heeft ontdekt al weer in mijn inbox. Want ja, taal is en blijft ons ding!

---


- Posted using BlogPress from my iPad

We focussen wat af

Lieke van Lexmond was in het klooster, voor het programma Op zoek naar God. Ze mocht niet praten met de andere deelnemers.
Ze zei:
Ik centreerde me eh...focuste me op ..( het zoeken van God)


Je centreert je niet op iets, maar je concentreert je op iets.
Centreren is in het middelpunt plaatsen.

Een NB'er concentreert zich niet op iets, maar hij/zij focust zich op iets.
Als je er op gaat letten, wordt er heel wat afgefocust op tv, in de media.
Er is een overkill aan informatie. Daarom moet je je de hele dag op van alles gaan focussen.

Je concentreren is zo vorige eeuw! Nee, je focust je, want dat is modern.
Weg met dat ouderwetse werkwoord zich concentreren, kan echt niet meer.

Focussen vervoeg je zo: link
Focusseren is weer heel iets anders! link

Taalunieversum gaat uitgebreid in op focussen.

Dit stukje zette de focus op het modewoord focussen. Genoeg hierover. Ik ga me weer focussen op een ander taalverschijnsel.

  zij dansen niet, nee, zij focussen zich

  deze 4 gasten concentreerden zich op het maken van mooie muziek